Khám phá công nghệ tiên tiến bên trong loa Nexo ePS8
Kế thừa di sản lừng lẫy từ dòng loa PS Series huyền thoại, Nexo ePS8 ra đời không chỉ là một bản nâng cấp, mà là một cuộc cách mạng công nghệ, gói trọn những tinh hoa kỹ thuật âm thanh đỉnh cao vào một thiết kế nhỏ gọn, bền bỉ và đầy thẩm mỹ. Với khả năng tái tạo âm thanh trung thực đến kinh ngạc, ePS8 đang ngày càng trở thành lựa chọn hàng đầu cho các chuyên gia âm thanh trong nhiều lĩnh vực, từ lắp đặt cố định tại các nhà hát, trung tâm hội nghị, nhà thờ, đến các hệ thống âm thanh lưu động cho sự kiện trực tiếp.
Bài viết chuyên sâu này sẽ đưa bạn đọc vào một hành trình khám phá từng chi tiết công nghệ tiên tiến bên trong Nexo ePS8. Chúng ta sẽ cùng “mổ xẻ” trái tim của chiếc loa này, từ họng kèn bất đối xứng độc quyền, thiết kế thùng loa bass-reflex thông minh, cho đến sức mạnh cộng hưởng từ bộ xử lý và khuếch đại NXAMPmk2. Qua đó, bài viết sẽ lý giải tại sao Nexo ePS8 không chỉ là một thiết bị phát thanh, mà là một công cụ kiến tạo trải nghiệm âm thanh hoàn hảo, đáp ứng những yêu cầu khắt khe nhất của ngành công nghiệp âm thanh hiện đại.
Tổng Quan Về Nexo ePS8: Kế Thừa Di Sản, Hướng Tới Tương Lai
Trước khi đi sâu vào từng công nghệ cụ thể, việc hiểu rõ triết lý thiết kế và vị thế của loa Nexo ePS8 trong danh mục sản phẩm của Nexo là vô cùng quan trọng. Ra mắt vào cuối năm 2021, dòng ePS Series, bao gồm ePS6, ePS8 và ePS10, được định vị là giải pháp loa nguồn điểm (point source) hiệu suất cao, chuyên dụng cho các ứng dụng lắp đặt cố định.
Dòng ePS được tạo ra để tiếp nối thành công vang dội của PS Series – một dòng loa đã trở thành huyền thoại và là tiêu chuẩn công nghiệp trong suốt hơn hai thập kỷ. Nexo đã giữ lại những giá trị cốt lõi làm nên tên tuổi của PS Series như độ bền, công suất cao và chất âm đặc trưng, đồng thời tích hợp những cải tiến công nghệ mới, tối ưu hóa cho việc lắp đặt và giảm thiểu chi phí cho các dự án.
Nexo ePS8, với củ loa trầm (LF driver) 8 inch, là mẫu loa có kích thước cân bằng nhất trong dòng sản phẩm, mang lại sự hài hòa giữa công suất, dải tần đáp ứng và kích thước vật lý. Loa được thiết kế với thùng gỗ bạch dương Baltic dày 15mm, không chỉ mang lại độ cứng cáp và độ bền cơ học vượt trội mà còn là yếu tố quan trọng góp phần tạo nên chất âm ấm áp, chính xác. Với tiêu chuẩn chống chịu thời tiết IP55, ePS8 sẵn sàng hoạt động bền bỉ trong cả môi trường trong nhà và ngoài trời có mái che, mở ra một loạt các ứng dụng tiềm năng.

Trái Tim Của Hệ Thống: Củ Loa Neodymium Hiệu Suất Cao
Nền tảng của mọi hệ thống loa chính là củ loa (driver), và Nexo đã không tiếc tay trang bị cho ePS8 những thành phần chất lượng nhất.
- Củ Loa Trầm (LF Driver) 8-inch Long Excursion: ePS8 sử dụng một củ loa trầm đường kính 8 inch (khoảng 20cm) có hành trình dài (long excursion) và sử dụng nam châm Neodymium. Nam châm Neodymium có từ lực cực mạnh so với nam châm ferrite truyền thống, cho phép tạo ra một hệ thống motor nhỏ gọn, nhẹ hơn nhưng vẫn đảm bảo hiệu suất chuyển đổi năng lượng điện thành sóng âm cực cao. Thiết kế “long excursion” cho phép màng loa di chuyển một quãng đường dài hơn, giúp tái tạo âm trầm sâu, chắc và uy lực hơn so với các củ loa 8 inch thông thường, đồng thời giảm thiểu hiện tượng méo tiếng ở mức âm lượng lớn.
- Củ Loa Tần Số Cao (HF Driver) 1.4-inch: Phụ trách dải âm cao là một củ loa nén (compression driver) có màng loa (diaphragm) đường kính 1.4 inch. Kích thước màng loa lớn hơn so với tiêu chuẩn trong các loa cùng phân khúc giúp ePS8 tái tạo dải cao chi tiết, trong trẻo và mượt mà, không bị chói gắt ngay cả khi hoạt động ở cường độ cao. Sự kết hợp giữa củ loa LF Neodymium và HF 1.4-inch tạo nên một hệ thống 2 đường tiếng (2-way passive) cân bằng hoàn hảo, mang lại chất âm đồng nhất và giàu nhạc tính trên toàn bộ dải tần từ 80 Hz đến 20 kHz.
Công Nghệ Họng Kèn Bất Đối Xứng: Bí Quyết Phủ Âm Hoàn Hảo
Một trong những công nghệ đặc sắc và mang tính nhận diện thương hiệu cao nhất của Nexo, được kế thừa từ dòng PS và tinh chỉnh cho ePS8, chính là thiết kế họng kèn (horn) có góc phủ âm bất đối xứng. Đây là một kiệt tác kỹ thuật âm học, giải quyết một trong những thách thức lớn nhất trong việc thiết kế hệ thống âm thanh: làm thế nào để phân tán âm thanh đồng đều đến mọi vị trí của khán giả.
Vấn đề của họng kèn đối xứng truyền thống: Các loa thông thường sử dụng họng kèn đối xứng, tức là góc phủ âm theo chiều ngang và chiều dọc là như nhau ở cả hai bên trục của họng kèn (ví dụ: 90°x60°). Điều này dẫn đến một vấn đề cố hữu:
- Phản xạ âm không cần thiết: Khi loa đặt gần tường hoặc trần nhà, một phần năng lượng âm thanh sẽ bị dội thẳng vào các bề mặt này, gây ra hiện tượng phản xạ âm (reverberation) không mong muốn, làm giảm độ chi tiết và sự rõ ràng của âm thanh.
- Lãng phí năng lượng: Năng lượng âm thanh bị chiếu vào những khu vực không có người nghe (như trần nhà, tường) là một sự lãng phí, làm giảm hiệu quả chung của hệ thống.
- Phủ âm không đồng đều: Trong một không gian khán phòng điển hình, khoảng cách từ loa đến hàng ghế đầu gần hơn rất nhiều so với hàng ghế cuối. Họng kèn đối xứng sẽ cung cấp cùng một mức năng lượng cho cả hai khu vực, dẫn đến việc người ngồi gần thì thấy quá to, còn người ngồi xa lại không nghe đủ.
Giải pháp của Nexo – Họng kèn bất đối xứng: Họng kèn trên Nexo ePS8, còn được biết đến với tên gọi “PS Horn”, có thiết kế độc đáo với góc phủ âm theo chiều ngang thay đổi từ 50° đến 100° và góc phủ âm dọc là +25°/-30°.
- Góc phủ âm ngang (Horizontal Dispersion): Họng kèn có dạng loe dần, với góc phủ hẹp ở phần gần họng (50°) và mở rộng dần ra phần miệng kèn (100°). Thiết kế này tạo ra một “chùm” âm thanh có định hướng cao, giúp tập trung năng lượng âm thanh vào khu vực người nghe và giảm thiểu sự tương tác với các bề mặt phản xạ.
- Góc phủ âm dọc (Vertical Dispersion): Đây là điểm “thần kỳ” của công nghệ này. Góc phủ âm theo chiều dọc không đối xứng qua trục trung tâm. Thay vào đó, nó phủ rộng hơn về phía dưới (-30°) và hẹp hơn về phía trên (+25°). Khi lắp đặt loa ở vị trí tiêu chuẩn (cao hơn đầu người nghe và hướng xuống), góc phủ rộng hơn sẽ bao phủ khu vực khán giả ở gần, trong khi góc phủ hẹp hơn sẽ chiếu âm thanh đi xa hơn đến hàng ghế cuối. Điều này tạo ra một mức áp suất âm (SPL) đồng đều đáng kinh ngạc từ trước ra sau khán phòng.
Khả năng xoay họng kèn: Để tăng thêm tính linh hoạt, Nexo cho phép người dùng dễ dàng xoay họng kèn 90 độ. Điều này có nghĩa là bạn có thể hoán đổi đặc tính phủ âm ngang và dọc. Ví dụ, khi đặt loa nằm ngang để làm loa monitor sân khấu hoặc treo tường theo chiều ngang, việc xoay họng kèn đảm bảo rằng góc phủ âm bất đối xứng vẫn được tối ưu hóa cho vị trí của người nghe.
Chỉ với một vài thao tác đơn giản, người lắp đặt có thể điều chỉnh hướng phủ âm để phù hợp hoàn hảo với kiến trúc của bất kỳ không gian nào, từ đó tối đa hóa hiệu quả và chất lượng âm thanh.
Thiết Kế Thùng Loa Bass-Reflex: Tối Ưu Hóa Dải Trầm
Để bổ sung sức mạnh cho dải tần số thấp, Nexo ePS8 sử dụng thiết kế thùng loa thông hơi, hay còn gọi là bass-reflex. Đây là một kỹ thuật chế tạo thùng loa kinh điển nhưng đã được Nexo tính toán và tối ưu hóa đến mức hoàn hảo.
Nguyên lý hoạt động của thùng loa bass-reflex là sử dụng một cổng (port) hoặc ống dẫn hơi được điều chỉnh cẩn thận. Sóng âm phát ra từ mặt sau của màng loa trầm, thay vì bị triệt tiêu bên trong thùng kín, sẽ được dẫn qua cổng này và thoát ra ngoài. Kích thước và chiều dài của cổng được tính toán để sóng âm thoát ra sẽ đồng pha với sóng âm từ mặt trước của màng loa ở một dải tần số nhất định (thường là tần số cộng hưởng của thùng loa).
Ưu điểm của thiết kế bass-reflex trên ePS8:
- Tăng cường hiệu suất âm trầm: Bằng cách tận dụng năng lượng từ mặt sau màng loa, thiết kế bass-reflex giúp tăng cường đáng kể đầu ra của âm trầm, giúp loa có tiếng bass sâu và mạnh mẽ hơn so với thùng loa kín có cùng kích thước. Đối với ePS8, điều này có nghĩa là loa có thể tái tạo âm trầm xuống đến 80 Hz một cách rõ ràng và đầy đặn mà không cần sự hỗ trợ của loa siêu trầm (subwoofer) trong nhiều ứng dụng phát nhạc nền hoặc hội họp.
- Giảm méo tiếng: Ở tần số cộng hưởng, cổng thông hơi sẽ đảm nhận phần lớn công việc tái tạo âm thanh, làm giảm biên độ dao động của màng loa. Điều này giúp giảm méo hài và tăng khả năng xử lý công suất của loa.
- Âm trầm sạch và gọn: Nexo đã tinh chỉnh cổng bass-reflex trên ePS8 để đảm bảo luồng không khí di chuyển một cách trơn tru, giảm thiểu tiếng ồn của gió (port noise) thường gặp ở các thiết kế kém chất lượng. Kết quả là một âm trầm không chỉ mạnh mẽ mà còn rất sạch, gọn và có độ chi tiết cao.
Sức Mạnh Đồng Bộ: Hệ Sinh Thái Khuếch Đại và Xử Lý Nexo
Một chiếc loa dù có tốt đến đâu cũng không thể phát huy hết tiềm năng nếu không được cung cấp nguồn năng lượng và xử lý tín hiệu phù hợp. Nexo hiểu rõ điều này hơn ai hết. Đó là lý do tại sao ePS8 được thiết kế để hoạt động như một phần của một hệ sinh thái toàn diện, với trái tim là bộ khuếch đại tích hợp xử lý tín hiệu số (Powered TDcontroller) Nexo NXAMPmk2.
- Nexo NXAMPmk2: Không chỉ là một cục đẩy công suất NXAMPmk2 không phải là một bộ khuếch đại công suất thông thường. Nó là một trung tâm điều khiển mạnh mẽ, tích hợp bộ xử lý tín hiệu số (DSP) 64-bit/96kHz tiên tiến. Sự kết hợp giữa Yamaha (tập đoàn mẹ của Nexo) trong lĩnh vực khuếch đại và chuyên môn về DSP của Nexo đã tạo ra một thiết bị có khả năng khai thác tối đa hiệu suất của ePS8.
- Công nghệ TDcontroller: “Bộ não” của hệ thống Bên trong NXAMPmk2 là công nghệ TDcontroller (Touring Digital Controller) độc quyền của Nexo. Đây là “bộ não” thực sự, chứa đựng các thuật toán phức tạp được thiết kế riêng cho từng mẫu loa Nexo, bao gồm cả ePS8. Khi bạn chọn preset “ePS8” trên NXAMPmk2, một loạt các quá trình xử lý sẽ được kích hoạt:
- Phân tần (Crossover): Các bộ lọc phân tần kỹ thuật số có độ dốc lớn và chính xác sẽ chia tín hiệu âm thanh thành các dải tần phù hợp cho củ loa LF và HF, đảm bảo sự chuyển tiếp mượt mà và đồng pha giữa hai củ loa.
- Cân bằng tần số (Equalization – EQ): Mỗi preset đều chứa đựng các đường cong EQ phức tạp đã được các kỹ sư của Nexo nghiên cứu và đo đạc trong phòng không phản xạ (anechoic chamber). Các EQ này không chỉ làm phẳng đáp tuyến tần số của loa mà còn tối ưu hóa đặc tính âm học, mang lại chất âm đặc trưng của Nexo: tự nhiên, chi tiết và mạnh mẽ.
- Căn chỉnh pha (Phase Alignment): Các thuật toán sẽ điều chỉnh độ trễ thời gian (time delay) giữa củ loa LF và HF để đảm bảo sóng âm từ cả hai đến tai người nghe cùng một lúc, tạo ra một hình âm (soundstage) chính xác và rõ ràng.
- Bảo vệ loa (Protection): TDcontroller liên tục theo dõi điện áp, dòng điện và nhiệt độ của loa. Các thuật toán bảo vệ đa lớp sẽ can thiệp một cách thông minh để ngăn ngừa tình trạng quá tải hoặc hư hỏng do nhiệt, cho phép người dùng khai thác tối đa công suất của loa một cách an toàn và bền bỉ.
Sự kết hợp chặt chẽ này đảm bảo rằng mỗi chiếc loa Nexo ePS8, dù được lắp đặt ở bất kỳ đâu trên thế giới, cũng đều mang lại một hiệu suất nhất quán và tối ưu. Việc sử dụng ePS8 với bộ khuếch đại và xử lý của bên thứ ba là có thể, nhưng sẽ không bao giờ khai thác hết được tiềm năng và sự tinh tế trong chất âm mà hệ sinh thái Nexo mang lại. Một chiếc NXAMP4x1mk2 có thể cấp nguồn và xử lý cho tối đa 12 chiếc ePS8 (3 loa mỗi kênh), tạo nên một giải pháp hệ thống cực kỳ hiệu quả và mạnh mẽ.
Ứng Dụng Thực Tiễn: Sự Linh Hoạt Vượt Trội
Nhờ vào sự kết hợp của các công nghệ tiên tiến, thiết kế nhỏ gọn và độ bền cao, Nexo ePS8 chứng tỏ sự linh hoạt đáng kinh ngạc trong nhiều ứng dụng thực tế:
- Nhà hát và Trung tâm biểu diễn nghệ thuật: Với khả năng tái tạo giọng nói và âm nhạc một cách trung thực, cùng với góc phủ âm được kiểm soát chặt chẽ, ePS8 là lựa chọn lý tưởng cho các hệ thống âm thanh chính (FOH), loa lấp đầy (fill) cho các khu vực ban công, dưới ban công (under-balcony) hoặc loa giám sát sân khấu.
- Không gian thờ tự (Nhà thờ, Chùa): Độ rõ ràng của giọng nói là yếu tố tối quan trọng trong các không gian này. Họng kèn bất đối xứng của ePS8 giúp tập trung âm thanh vào khu vực giáo dân, giảm thiểu phản xạ từ các bề mặt cứng như tường đá, mái vòm, đảm bảo mọi người đều nghe rõ bài giảng.
- Quán bar, Nhà hàng, Khách sạn: ePS8 cung cấp âm thanh nền chất lượng cao, đủ sức mạnh để chuyển sang chế độ nhạc sống hoặc DJ vào buổi tối. Thiết kế thẩm mỹ và các tùy chọn màu sắc RAL tùy chỉnh giúp loa dễ dàng hòa nhập vào mọi không gian nội thất.
- Hệ thống âm thanh hội nghị và doanh nghiệp: Kích thước nhỏ gọn và khả năng lắp đặt linh hoạt (treo ngang, dọc, gắn tường) làm cho ePS8 trở thành giải pháp hoàn hảo cho phòng họp, hội trường, cung cấp âm thanh rõ ràng cho các bài thuyết trình và hội thảo video.
- Sân vận động và Khu thể thao: Trong các ứng dụng quy mô lớn, ePS8 có thể được sử dụng trong hệ thống âm thanh phân tán để phủ âm cho các khu vực khán đài, hành lang hoặc các khu vực phụ trợ, đảm bảo thông báo và âm nhạc được truyền tải rõ ràng.
- Sự kiện ngoài trời và Cho thuê: Với chuẩn IP55, ePS8 có thể chịu được các điều kiện thời tiết khắc nghiệt, là một lựa chọn đáng tin cậy cho các công ty cho thuê âm thanh phục vụ sự kiện ngoài trời, lễ hội nhỏ và các hoạt động cộng đồng.
Kết Luận
Loa full Nexo ePS8 không chỉ đơn thuần là một sản phẩm âm thanh. Nó là minh chứng cho một triết lý kỹ thuật sâu sắc, nơi mỗi thành phần, mỗi đường cong thiết kế đều phục vụ cho một mục tiêu duy nhất: mang lại trải nghiệm âm thanh chân thực và hiệu quả nhất.
Từ sức mạnh nội tại của củ loa Neodymium, sự thông minh của họng kèn bất đối xứng, nền tảng vững chắc của thùng loa bass-reflex, cho đến sự cộng hưởng hoàn hảo với hệ sinh thái xử lý và khuếch đại TDcontroller, ePS8 đã thiết lập một chuẩn mực mới. Nó chứng minh rằng một chiếc loa nhỏ gọn hoàn toàn có thể mang trong mình sức mạnh và sự tinh tế của một hệ thống lớn.
Đối với các nhà tích hợp hệ thống, kỹ sư âm thanh, và chủ đầu tư, Nexo ePS8 mang lại một giải pháp toàn diện: hiệu suất âm thanh đỉnh cao, độ tin cậy đã được kiểm chứng, tính linh hoạt trong lắp đặt và một chi phí đầu tư hợp lý. Trong một thị trường đầy cạnh tranh, Nexo ePS8 nổi bật lên như một lựa chọn thông minh, một sự đầu tư vào chất lượng âm thanh không chỉ cho hôm nay mà còn cho tương lai. Đó chính là sức mạnh của công nghệ, là di sản của Nexo, được gói trọn trong một tuyệt tác mang tên ePS8.